Πλέξους

"Αυτό είναι του Στόκχαουζεν", ο μοντέρνος γκριζοπώγων την πληροφόρησε, "ο κόσμος που έρχεται νωρίς συνήθως τη βρίσκει μ'αυτή τη μουσική που θυμίζει Ράδιο-Κολωνία. Αργότερα χορεύουμε. Είμαστε το μόνο μπαρ της περιοχής, ξέρεις, που έχει αποκλειστικά ηλεκτρονική μουσική. Να'ρθετε ένα Σάββατο, από τα μεσάνυχτα και μετά έχουμε το πρόγραμμα 'Ημιτονικό Κύμα', ένα ζωντανό μουσικό πανηγύρι, τύποι έρχονται να αυτοσχεδιάσουν απ'όλη την Αμερική: Σαν Χοσέ, Σάντα Μπάρμπαρα, Σαν Ντιέγκο.."

"Ζωντανή;" είπε ο Μέτζγκερ, "ηλεκτρονική μουσική ζωντανή;"

"Τη μαγνητοφωνούν εδώ, ζωντανή, φίλε μου. Έχουμε ένα δωμάτιο εδώ πίσω γεμάτο με ηχοπαλμογράφους, ενισχυτές, φορητά μικρόφωνα, απ'όλα φίλε μου."

Τόμας Πίντσον, 'Η Συλλογή των 49 στο Σφυρί'

________________

Η ιστορία της ηλεκτρονικής μουσικής έχει άπειρα παραδείγματα μουσικών που βάσισαν το έργο τους στον αυτοσχεδιασμό. Στον πειραματισμό και στην εξερεύνηση, σε αντίθεση με άλλους ογκόλιθους του είδους που βασίστηκαν στον περφεξιονισμό και στο όνειρο για το τέλειο, άκαμπτο δημιούργημα.

Την πρώτη φορά που άκουσα το 'Hazyville' του Actress, συνειδητοποίησα πως έχουμε να κάνουμε με έναν πολύ ιδιαίτερο ήχο, χωρίς όμως να μπορώ να διακρίνω αν αυτό που άκουγα οφείλονταν στον ίδιο τον Darren Cunningham, ή αν είχαμε να κάνουμε με την ιδιαιτερότητα της Werk Discs ως εταιρεία. Το 'Hazyville' μοιάζει σαν ταινία μέσα σε μια άλλη, χολυγουντιανή ταινία, μία τέντα σε ένα τσίρκο στην οποία μπαίνει ο ήρωας, κι όλα τα γεγονότα παραμορφώνονται από καθρέφτες: τίποτα δεν είναι διαυγές, οι ταμπέλες techno, house, experimental δεν είναι πια οι σταθερές αναφοράς.

Η συνέχεια με το 'Splazsh' του 2010 με ξένισε, ίσως γιατί είδα πως ο Cunningham έβαλε στην κονσόλα του όλα όσα (άπειρα, απ'ό,τι φαίνεται) χωράνε στο μυαλό του για το τι είναι μουσική του μέλλοντος, αλλά με μια απροσδιόριστη συνταγή. Σαν να έλειπε η αγάπη για το αντικείμενο, να απουσίαζε η συγκίνηση, το πάθος, το ανθρώπινο συναίσθημα.



Αυτό το κενό απ'το παζλ δείχνει να το συμπληρώνει το 'R.I.P.'. Και με το παραπάνω. Μου είναι αδύνατο να διαλευκάνω τις θεωρητικές του επιρροές (το 'Paradise Lost' του Milton μία εξ'αυτών), και πώς θα μπορούσα άλλωστε, μπροστά σε ένα abstract ηλεκτρονικό άλμπουμ; Ακόμα και για την ηχητική του βάση δυσκολεύομαι, αλλά μπορώ να βρω εδώ κι εκεί διάσπαρτα μερικά clues: o Carl Craig περιόδου 1997 (στο 'Ascending' και το καταπληκτικό 'Serpent'), οι μινιμαλιστές κι ο Roedelius (στο 'Jardin'), τα πειρατικά ραδιοφωνικά σόου του Grooverider και του Fabio, ο Derrick May (στο 'Marble Plexus'), ο συνοδοιπόρος Zomby.

Το 'R.I.P.' είναι ένα πολυεπίπεδο άλμπουμ που μπλέκει genres με μεγάλη ευκολία, θέλει αρκετό χρόνο για να χωνευτεί, πολύ περισσότερο για να αποκωδικοποιηθεί. Οι συνεχείς ακροάσεις του με οδηγούν στο συμπέρασμα πως ο Actress είναι ο πιο ταλαντούχος μουσικός απ'όσους ξεπήδησαν απ'τη Βρετανία την περίοδο που το dubstep μεσουρανούσε. Θα μπορούσε να είναι ένας έγχρωμος μουσικός απ'το Detroit. Ένας visual artist που μετέφερε μουσικά στο 'R.I.P.' όλες τις εικόνες που τράβηξε με το κινητό του μέσα σε ένα χρόνο- 365 εικόνες σε νότες και συχνότητες. Το 'R.I.P.' είναι ήχος απ'το μέλλον, σπασμένος σε κομμάτια και επανασυνδεδεμένος σε άλλη μορφή, σαν το εξώφυλλο του δίσκου.




_____________
"Η μουσική δεν ηχούσε συνθετική. Θα μπορούσαν να ξεφορτωθούν τους μουσικούς αυτού του είδους αν ήθελαν. Βάλε τις σωστές αρμονίες στη σωστή ένταση, και θα έχεις ένα βιολί. Όπως εγώ…", δίστασε πριν χαμογελάσει ανοιχτόκαρδα, "θα νομίζεις πως είμαι τρελός, Οιδιπάκι. Αλλά μπορώ να κάνω το ίδιο αντίστροφα. Να ακούσω κάτι και να το διαλύσω σε κομμάτια πάλι. Φασματική ανάλυση, μέσα στο κεφάλι μου. Μπορώ να αποσυνδέσω συγχορδίες, και τέμπο, και λέξεις επίσης σ'όλες τις βασικές συχνότητες και αρμονίες, μ'όλες τις διαφορετικές τους εντάσεις, και να τ'ακούσω, κάθε καθαρό τόνο, αλλά όλα την ίδια στιγμή."

"Πώς μπορείς να το κάνεις;"

"Είναι σαν να έχω ένα ξεχωριστό κανάλι για το καθένα."


Τόμας Πίντσον, 'Η Συλλογή των 49 στο Σφυρί'
1966
Εκδόσεις Ύψιλον
Μετάφραση: Δημήτρης-Χαρά Δημηρούλη

από μια αναφορά στο 'Ocean of Sound', του David Toop.
(Εκδόσεις Serpent's Tail, 1995)