ο τελευταίος άνθρωπος

Σήμερα το πρωί στο αυτοκίνητο, στο δρόμο για τη δουλειά άκουσα για μια ακόμη φορά, μήνες μετά το καλοκαίρι, το ‘Fountain’ του Clint Mansell (μαζί με τους Mogwai και τους Kronos Quartet). Ο Arronofsky ήταν πάντα στα μάτια μου ένας υπερεκτιμημένος σκηνοθέτης: το ‘Pi’ ήταν μια υπέρ του δέοντος στυλιζαρισμένη ανοησία, μια άσκηση απόδειξης ταλέντου σε φόρμα «θαυμάστε τι μπορώ να κάνω»- άλλοθι δεν έδινε ούτε η ασπρόμαυρη φωτογραφία, ούτε το «ψαγμένο» ηλεκτρονικό σάουντρακ. Το ‘Requiem for a Dream’ από την άλλη, ήταν ένα χαοτικό, υπερεκτιμημένο μανιφέστο μιας μπερδεμένης γενιάς, που εντυπωσιάζεται από το cut-up μοντάζ κι έχει μάθει να καταπίνει εικόνες αμάσητες. Η μουσική ξεχώριζε, αλλά η μεταφορά του βιβλίου του Hubert Shelby Jr. έμοιαζε κάπως ξεκρέμαστη.

Το ‘Fountain’ είναι μια εξίσου «μπερδεμένη» ταινία, που αγγίζει με χαλαρό τρόπο διαφόρων ειδών φιλοσοφίες και κοσμοθεωρίες, με τρόπο που άνετα κάποιος μπορεί να τις θεωρήσει ψευδοεπιστημονικές έτσι όπως παρουσιάζονται. Δεν είμαι βέβαιος αν ήταν όσα το φιλμ έλεγε που με άγγιξαν, ή ο τρόπος που τα παρουσίαζε, ή κάτι στο ενδιάμεσο αυτών. Ξέρω πολύ καλά όμως πως μια τέτοια μουσική σαν αυτή που έγραψε ο Clint Mansell θα μπορούσε να είναι η κλασική μουσική του 21ου αιώνα, το ελατήριο που εκτίναξε τις εικόνες του Arronofsky σε άλλα ύψη, που ίσως να μην τα άξιζαν.
Αλλά πάλι, τι αξία θα είχε μια μουσική σπουδαία, αν δεν μπορούσε να λειτουργήσει αυτόνομα, να μιλήσει σε σένα χωρίς τις εικόνες που την συνοδεύουν, να φτιάξει νέες εικόνες πιο δυνατές, ή να μεταμορφώσει τις ήδη υπάρχουσες από δημιούργημα των ψηφιακών εφέ σε μαγικούς καθρέφτες;